Een zwangerschap die langer doorgaat dan de datum waarop je uitgerekend bent.
Dit artikel wordt nog medisch beoordeeld.
Medewerkers
Auteur Alizeh Ahsan
Reviewer Julian Zeegers
Redacteur Juliëtte Gossens
Vertaler Juliëtte Gossens
Vraag je je af waarom je baby er nog niet is? Is het al dagen of zelfs weken geleden dat je uitgerekende datum verstreek, maar is er nog steeds geen baby? Hoewel je er misschien genoeg van hebt, kun je het beste proberen te genieten van deze laatste dagen van je zwangerschap. Probeer ook goed op jezelf te letten en jezelf bekend te maken met je situatie, die we hieronder voor je gaan uitleggen.
In dit artikel
Basiskennis over een overtijdse zwangerschap – risico's en redenen
Een voldragen zwangerschap is gedefinieerd als een zwangerschapsduur van 40 weken. Geboorten vóór 37 weken worden vroeggeboorten genoemd, en geboorten na 42 weken zijn overtijdse geboorten, ook wel overdragenheid of serotiniteit geoemd (1). Zo'n 5% van de zwangeren gaat over de 42-wekengrens heen, om onbekende redenen (1). Wetenschappers vermoeden dat risicofactoren voor een overtijdse zwangerschap bijvoorbeeld je genen zijn (je hebt meer kans om overtijd te zijn als je vorige geboorten ook na de uitgerekende termijn waren), overgewicht kan eraan bijdragen, of het kan gewoon zijn dat je uitgerekende datum nog niet eens is aangebroken! Soms wordt er namelijk een foutje gemaakt in de berekening van je uitgerekende datum. Wees dus gerust, want er is maar een heel kleine kans dat er echt iets mis is.
Belangrijk om te weten is dat wanneer je zwangerschap de 42 weken overschrijdt, er enkele extra risico's bestaan voor je baby en voor de bevalling.
Het eerste risico dat kan optreden heet foetale macrosomie. Dat is wanneer de baby te groot is (2). Deze complicatie kan leiden tot een vertraagde bevalling. Het kan echter ook de kansen op een natuurlijke bevalling verkleinen, omdat de baby niet meer door het geboortekanaal past (3).
Het tweede risico is dat van een infectie in de baarmoeder. Dit kan worden behandeld met een antibioticakuur. Symptomen van infectie zijn onder andere koorts, zweten en een snelle hartslag van de ouder (4).
Het derde risico kan je doen schrikken, hoewel de kans dat het gebeurt slechts 0,5% is: de kans op een doodgeboren baby neemt toe na een zwangerschap van meer dan 42 weken (1). De bevalling wordt normaal gesproken opgewekt voordat dit kan gebeuren (2).
Ten slotte loop je het risico op te weinig vruchtwater, wat complicaties bij de bevalling kan veroorzaken. Dit betekent dat de baby problemen kan ondervinden en vaak zal je arts in dit geval een keizersnede of een alternatieve bevallingsmethode aanraden (5).
Als je na het lezen van bovenstaande risico's een beetje in paniek raakt begrijpen we dat helemaal, maar wees gerust: ze zijn zeer zeldzaam, en de gezondheid van jou en je baby wordt vaak gecontroleerd. Tijdens je afspraak bij je arts wordt er misschien een cardiotocografietest (CTG) of een echo gedaan. Deze onderzoeken kunnen je arts en verloskundige helpen het volume van het vruchtwater te bepalen, de hartslag van jou en je baby te meten, baarmoederontsteking uit te sluiten en de lichaamsgrootte van de baby te beoordelen. Je zorgverlener zal daarna de beste oplossing voor jou vinden. In sommige gevallen zal dat het opwekken van de bevalling zijn (1-2).
Bevalling opwekken in het ziekenhuis? Wat houdt dat in?
Weeënopwekking betekent dat weeën in de baarmoeder gestimuleerd worden, waardoor de kans op een natuurlijke vaginale bevalling toeneemt. Het eerste wat je misschien voorgeschreven krijgt, is bedoeld om de baarmoederhals zachter en rijper te maken (1). Onder ideale omstandigheden zouden je eigen hormonen je baarmoederhals meer ontspannen maken (6). De belangrijkste hormonen die hierbij een rol spelen worden prostaglandinen genoemd. Om de bevalling te stimuleren, kun je een gel met prostaglandinen voorgeschreven krijgen (1, 6). Anders kan er een katheter met een 'ballonnetje' in je baarmoedermond worden ingebracht. Deze ballon is gevuld met zoutoplossing en helpt de baarmoederhals te verwijden. In sommige gevallen is het rijpen van de baarmoederhals volgens deze technieken voldoende om de bevalling op gang te brengen. Als dit echter niet voldoende is, zijn er andere procedures die kunnen helpen (1, 6).
Een tweede mogelijkheid kan het openmaken van de vruchtzak zijn (3). Je kent dit misschien al als 'het breken van de vliezen'. Wanneer de vruchtzak niet meer intact is, kan de baby er niet meer in drijven en is de kans groot dat de bevalling kort daarna begint. Er kan een haakje bij je worden ingebracht, waardoor er een gaatje in de zak ontstaat. De vruchtzak kan niet meer gesloten worden, waardoor de kans groter is dat de bevalling inderdaad begint.
Ten slotte kan je zorgverlener medicijnen voorschrijven; deze helpen de weeën op gang te brengen. Een van die medicijnen is een synthetische versie van oxytocine, omdat oxytocine een hormoon is dat tijdens de bevalling samentrekkingen van de baarmoeder (weeën) veroorzaakt (3).
Kun je zelf je bevalling opwekken?
In het verleden, voordat de moderne geneeskunde werd ontwikkeld, zijn er veel verschillende manieren uitgeprobeerd door zwangere mensen en hun vroedvrouwen om een bevalling op te wekken. Ook nu nog worden sommige van deze methoden in verschillende culturen toegepast. Seksuele opwinding kan bijvoorbeeld een mogelijk effectieve methode zijn, omdat opwinding ervoor zorgt dat de baarmoederhals wijder wordt. Andere bekende methoden zijn het gebruik van castorolie (een laxeermiddel) om de weeën te simuleren, wandelingen maken, of het eten van pittig of zuur voedsel. Van frambozenbladthee wordt ook gedacht dat het kan helpen de bevalling op gang te laten komen. Deze methoden worden wereldwijd gebruikt, en komen voor in veel verschillende culturen (1, 7).
Het is echter onze verantwoordelijkheid je te laten weten dat er geen sterk wetenschappelijk bewijs is dat deze remedies ondersteunt. Het zijn traditionele methoden, die in het verleden veel door mensen werden gebruikt, maar waarvoor tegenwoordig weinig bewijs is. Daarom is het altijd het beste om je arts of verloskundige te vragen wat de beste aanpak is voor jou.
Als niets werkt, kan het zijn dat je arts een keizersnede aanraadt. De kans daarop is echter relatief klein, omdat de beschreven procedures meestal voldoende zijn om een vaginale bevalling te stimuleren.
Uiteindelijk gaat het er alleen maar om dat je baby op de wereld is na deze laatste, lange dagen, dus zorg goed voor jezelf en bespreek eventuele ongerustheid met je zorgverlener. Probeer te genieten van deze laatste bijzondere maar moeilijke dagen van de zwangerschap!
Bronnen
InformedHealth.org. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006.
Postterm pregnancy [Internet]. Uptodate.com. 2022. Available from: https://www.uptodate.com/contents/postterm-pregnancy-beyond-the-basics
Overdue pregnancy: What you need to know [Internet]. Mayo Clinic.
Chorioamnionitis: Causes, Symptoms, Diagnosis & Treatment [Internet]. Cleveland Clinic. 2022 [cited 11 March 2022]. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/12309-chorioamnionitis
What Does Low Amniotic Fluid Really Mean [Internet]. intermountainhealthcare.org. 2022. Available from: https://intermountainhealthcare.org/blogs/topics/intermountain-moms/2018/05/what-does-having-low-amniotic-fluid-really-mean/#:~:text=Later%2Dstage%20pregnancies%20that%20experience,the%20delivery%20of%20your%20baby.
Labor induction - Mayo Clinic [Internet]. Mayoclinic.org. 2022.
Zamawe C, King C, Jennings H, Mandiwa C, Fottrell E. Effectiveness and safety of herbal medicines for induction of labour: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2018;8(10):e022499.
Let op: de informatie die we hier voor je verzamelen is strikt voor educatieve doeleinden. Als je je niet goed voelt of als je enige klachten of vragen over je gezondheid hebt, neem dan alsjeblieft contact op met je arts of andere relevante zorgmedewerker. Wij geven geen medisch advies.
Comments